Italy studies

Section chair: Dhr. dr Jan de Jong (RUG)
Contact: osk-fgw@uva.nl 

Please note: Lectures can be held in both Dutch or English, hence the use of both languages in the overview below —

Section Day(s):

2019: 24 mei 2019, Radboud Universiteit Nijmegen | Innovatie en conventie. Problemen bij periodisering van Italiaanse kunst

In zijn vijfhonderdste sterfjaar 2019 wordt Leonardo da Vinci herdacht als de heraut van een nieuwe richting in de renaissanceschilderkunst. Toch hebben lang niet alle tijdgenoten zich direct achter zijn blazoen geschaard. Weliswaar sluit werk van kunstenaars als Michelangelo en Rafael vanaf circa 1500 aan bij Leonardo’s doordachte composities en geïdealiseerde figuren, maar andere kunstenaars in het Midden-Italië van die tijd kozen eerder de traditie van de vijftiende eeuw als uitgangspunt. Sandro Botticelli, die drie jaar later dan Leonardo werd geboren, wordt daarom algemeen beschouwd als een kunstenaar van de ‘vroege renaissance’,  terwijl Leonardo geldt als een vertegenwoordiger van de ‘hoge renaissance’. In lijnvoering en expressie, detaillering en ornamentiek van inventieve composities, onderscheiden Botticelli en schilders als Bernardo Pinturicchio, Luca Signorelli en Amico Aspertini zich nog jaren na de eeuwwisseling van de heroïsche en harmonieuze, ‘hoge’ renaissancekunst. 

Het voortbestaan van een traditionele naast een vernieuwende vormentaal vormt in 2019 het thema van de jaarlijkse studiedag van de Italië-sectie van de Onderzoekschool Kunstgeschiedenis. Vragen naar periodisering en verklaringen van verschillen vanuit de achtergrond van bijvoorbeeld patronage en regio, smaak en functie, zijn de laatste decennia veelvuldig onderwerp van kunsthistorisch onderzoek geweest. Voor het Italië van omstreeks 1500, waar dergelijke kwesties bij uitstek naar voren komen, hebben zij hun weerslag gevonden in onder meer het overzichtswerk A New History of Italian Renaissance Art (Campbell en Cole 2012). Voortbouwend op deze recente invalshoek, zullen de bijdragen aan het symposium zich richten op deze periode, maar ook op vergelijkbare fenomenen in andere tijdvakken van de kunst- en architectuurgeschiedenis van het Italië van de late middeleeuwen en de vroegmoderne periode.

Lex Bosman | Vernieuwingen in de manier van tekenen in architectuurtekeningen rond 1500 
Martijn van Beek | Vernieuwde traditie. Architectuur en decoratie van de basilica van het klooster van Montecassino 1627-1727
Clim Wijnands | Tegenstellingen tussen centrum en periferie in het werk en de receptie van Pordenone
Charley Ladee | Florentijnse cassoni (ca. 1450-80) 
Bram de Klerck | Altaarstukken en polytptieken omstreeks 1500
Jan de Jong | Pintoricchio: schilder van de Vroege Renaissance en/of van de Hoge Renaissance